Odrzykoń wieś - zapisana na starej fotografii

Wysiłkiem Stowarzyszenia Odrzykoniaków, w sierpniu 2023 roku, został wydany pierwszy tom albumu zdjęć pokazujących wieś Odrzykoń i jej mieszkańców drugiej połowy XIX w. i pierwszej połowy XX w. (do 1945 r.). Redaktorem, a również inicjatorem i realizatorem tego albumu, jest dr Robert Zawisza, który ponad półtora roku z wielką twórczą żarliwością prowadził żmudną pracę zbierania starych fotografii przechowywanych w szafach, szufladach i innych zakamarkach odrzykońskich rodzin, obecnych i byłych mieszkańców Odrzykonia. Najczęściej za pośrednictwem Internetu słał prośby i apele o udostępnienie dla przyszłych pokoleń zasobów zbiorów fotograficznych, które zachowały się jeszcze wśród pamiątek rodzinnych mieszkańców Odrzykonia. Efektem tej pracy jest zgromadzenie skanów kilkuset fotografii z różnego czasu, różnej jakości i stanu zachowania, pokazujących dawne obrazy Odrzykonia i jego mieszkańców oraz zdarzeń z ich życia codziennego i uroczystych spotkań rodzinnych. Fotografie i dokumenty zamieszczone w albumie to tylko część zebranego materiału. Zapewne ramy tego wydawnictwa nie pozwoliły na zamieszczenie wszystkich zgromadzonych zdjęć, ale nieopublikowane fotografie pozostają w archiwum Stowarzyszenia Odrzykoniaków i mogą być bazą następnych publikacji na dotyczących historii Odrzykonia.

Każda fotografia jest nośnikiem treści historycznych, ale również dostarcza wiele wrażeń estetycznych i emocjonalnych, a także jest źródłem refleksji etnograficznych.

Duża różnorodność zgromadzonego materiału fotograficznego sprawiła, że przed redaktorem pojawiały się problemy kwalifikowania formalnego i merytorycznego poszczególnych fotografii (co zostało zaznaczone we wstępie). Wielką trudnością była zapewne również identyfikacja przedstawionych osób, datowanie, nie mówiąc o autorach poszczególnych zdjęć. Stąd też w albumie zamieszczone są zdjęcia bez podpisu lub z bardzo enigmatycznym podpisem, co może być również swoistym zaproszeniem osób oglądających album do rozpoznawania postaci, miejsc i zdarzeń, przedstawionych na poszczególnych fotografiach.

Album na 232 stronach zawiera 511 fotografii ujętych w dziesięć rozdziałów: Wstęp (3 fot.), Dawny Odrzykoń (52 fot.), Rodziny odrzykońskie (77 fot.), Na portretach (77 fot.), Zdjęcia grupowe (28 fot.), W polu i zagrodzie (42 fot.), Religia i kultura (94 fot.), Na obczyźnie (51 fot.), W mundurze (67 fot.), Dokumenty (20 skanów).

Zdjęcia z rodzinnych zbiorów udostępniło 62 mieszkańców (obecnych lub byłych) Odrzykonia, ale swoje archiwa udostępniły również: Stowarzyszenie Odrzykoniaków, Muzeum Wsi Odrzykoń, Muzeum Podkarpackie w Krośnie, Muzeum Regionalne w Jaśle oraz Wydawnictwo Ruthenus.

Każda fotografia może być przedmiotem szczegółowszych studiów postaci, ubiorów, upodobań, zajęć gospodarskich, zamożności, związków rodzinnych i społecznych, ale również warunków życia, pracy, nauki i zabawy, obyczajów, tożsamości kulturowej, architektury domów mieszkalnych, wiatraków, kuźni itd. Większość fotografii to zdjęcia pozowane, często w atelier fotograficznym lub w warunkach środowiskowych, co sprawia, że poszczególne postacie są odświętnie ubrane, uczesane i odpowiednio ustawione. Rzadkie są zdjęcia sytuacyjne, ale też one pokazują Odrzykoń i Odrzykoniaków rzeczywistych. Ówczesne aparaty fotograficzne i fotografowanie było w tamtych czasach drogie. Dlatego dopiero w latach trzydziestych XX w. fotografia stała się bardziej dostępna, a rozwijająca się fotografia amatorska dostarczała coraz więcej różnych zdjęć. Dziś zewsząd otaczają nas obrazy, które starają się mówić o przedstawianych postaciach miejscach i zdarzeniach. Tak również fotografie z w/w albumu opowiadają o dawnym Odrzykoniu i jego ludziach.

Album został wydany przy wsparciu środków Unii Europejskiej w ramach poddziałania 19.2 - "Wsparcie na wdrożenie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność", objętego "Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020".

W planie jest wydanie drugiego tomu albumu przedstawiającego obrazy Odrzykonia po II wojnie światowej.

Dr Stanisław Szafran

II Pieszy Rajd Stowarzyszenia Odrzykoniaków

21 maja miłośnicy lokalnej historii oraz wędrówek mogli uczestniczyć w II Pieszym Rajdzie Stowarzyszenia Odrzykoniaków. Tym razem uczestnicy rozpoczęli trasę obok cerkwi w Rzepniku, przez Węglówkę, gdzie odwiedzili cmentarz żołnierski z czasów I wojny światowej. Historię tego miejsca przybliżył  pan Waldemar Zawisza. Następnym punktem na szlaku był cmentarz choleryczny z 1873 roku,  znajdujący się w przysiółku Rzeki. Informacje związane z tym miejscem  przedstawił pan Stanisław Blicharczyk, zaś pan Marian Guzek opowiedział o budowie ogrodzenia i renowacji krzyża dokonanej przez leśników i członków koła łowieckiego. Wędrówkę zakończyliśmy na Krzyżu wspólnym ogniskiem.

Spotkanie rodzinne Grzybałów

Mamy zaszczyt poinformować, że w dniu 1 października 2022 r. o godz 15:00 w Muzeum Wsi w Odrzykoniu odbędzie się spotkanie rodzinne Grzybałów. Do udziału w spotkaniu serdecznie zapraszamy wszystkich członków, znajomych oraz sympatyków rodziny Grzybałów.

Prosimy o potwierdzenie udziału pod nr tel. 506 091 168 lub na skrzynkę e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Jacek Grzybała

Projekt ,,Odrzykoń Wieś – zapisane na starej fotografii”

W tym roku Czarnorzecko – Strzyżowska Lokalna Grupa Działania zaakceptowała nasz projekt dotyczący wydania albumu poświęconego historii Odrzykonia zapisanej na fotografii. Ta wyjątkowa publikacja może mieć miejsce tylko dzięki szerokiemu odzewowi ze strony naszych mieszkańców, którzy chętnie dzielili się zdjęciami z rodzinnych albumów dotyczącymi życia społecznego, codziennego, politycznego. Do naszych zbiorów trafiły prawdziwe ,,perełki”, które ubogacą planowaną publikację. Album ukarze się w przyszłym roku.